હવે ટ્રેનનો રિઝર્વેશન ચાર્ટ ટ્રેન ઉપડવાના 8 કલાક પહેલા તૈયાર કરવામાં આવશે. અત્યાર સુધી આ ચાર્ટ ફક્ત 4 કલાક પહેલા જ તૈયાર કરવામાં આવતો હતો. આનાથી મુસાફરોને વૈકલ્પિક મુસાફરી પસંદ કરવા અથવા ટિકિટ કન્ફર્મ ન થાય તો બીજી ટિકિટ બુક કરવા માટે વધુ સમય મળશે. તાજેતરમાં રેલવે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવની અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલી સમીક્ષા બેઠક બાદ આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. રેલવે બોર્ડ ટૂંક સમયમાં આ ફેરફારો તબક્કાવાર લાગુ કરશે. હવે ત્રણ મહત્ત્વપૂર્ણ સવાલોના જવાબ આપો: સવાલ 1: આ નિયમ ક્યારે અમલમાં આવશે? જવાબ: રેલવે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે રેલવે બોર્ડને આ ફેરફાર તબક્કાવાર લાગુ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર તેને 1 જુલાઈ, 2025 થી શરૂ કરવાની યોજના છે. શરૂઆતમાં તે કેટલીક ખાસ ટ્રેનોમાં લાગુ કરવામાં આવશે. સવાલ 2: શું આ નિયમ બધી ટ્રેનો માટે છે? જવાબ: હા, આ નિયમ મુખ્યત્વે લાંબા અંતરની ટ્રેનો માટે છે. પરંતુ શરૂઆતમાં તે હમસફર શ્રેણીની ટ્રેનો જેવી પસંદગીની ટ્રેનોમાં લાગુ કરવામાં આવશે. બાદમાં તેને રાજધાની, શતાબ્દી, મેલ, એક્સપ્રેસ અને સુપરફાસ્ટ જેવી અન્ય ટ્રેનોમાં પણ લાગુ કરવામાં આવશે. સવાલ 3: વહેલી સવારે ઉપડતી ટ્રેનોનું શું થશે? જવાબ: જે ટ્રેનો બપોરે 2 વાગ્યા પહેલા ઉપડશે તેનો ચાર્ટ આગલા દિવસે રાત્રે 9 વાગ્યે તૈયાર કરવામાં આવશે. ઉદાહરણ તરીકે, જો ટ્રેન સવારે 8 વાગ્યે છે, તો તેનો ચાર્ટ રાત્રે 9 વાગ્યે તૈયાર કરવામાં આવશે. આનાથી સવારની ટ્રેનોમાં મુસાફરી કરતા મુસાફરોને પણ પૂરતો સમય મળશે.
રેલવેએ ગયા મહિને આ 2 ફેરફારો કર્યા છે... 1. તમે વેઇટિંગ ટિકિટ પર સ્લીપર-એસી કોચમાં મુસાફરી કરી શકશો નહીં આ પહેલા ભારતીય રેલવેએ 1 મેથી વેઇટિંગ ટિકિટ માટે નવા નિયમો લાગુ કર્યા હતા. આ નિયમો અનુસાર, વેઇટિંગ લિસ્ટ ટિકિટ ધરાવતા મુસાફરોને હવે સ્લીપર કે એસી કોચમાં મુસાફરી કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે નહીં. જે મુસાફરોની ટિકિટ વેઇટિંગ લિસ્ટમાં છે તેઓ હવે ફક્ત જનરલ કોચમાં જ મુસાફરી કરી શકશે. જો કોઈ મુસાફર વેઇટિંગ ટિકિટ પર એસી કે સ્લીપર કોચમાં મુસાફરી કરતો જોવા મળશે તો તેને દંડ કરવામાં આવશે. ઉલ્લંઘન માટે દંડ: આ સિવાય, તમારે ટ્રેનના શરૂઆતના સ્ટેશનથી લઈને તે સ્ટેશન સુધીનું ભાડું આપવાનું રહેશે, જ્યાં તમે ઉતરવાના છો. 2. તત્કાલ ટિકિટ માટે આધાર જરૂરી છે 1 જુલાઈ, 2025થી આઈઆરસીટીસી વેબસાઇટ અથવા એપ પર તત્કાલ ટિકિટ બુકિંગ માટે આધાર વેરિફિકેશન ફરજિયાત બનશે. આ ઉપરાંત, 15 જુલાઈથી ઓનલાઈન તત્કાલ બુકિંગ માટે આધાર નંબર સાથે લિંક થયેલ OTP પણ જરૂરી બનશે. આ ફેરફારોનો હેતુ ટિકિટ બુકિંગમાં પારદર્શિતા લાવવા અને દલાલો અથવા નકલી એજન્ટોની મનમાની રોકવાનો છે. 10 સવાલો અને જવાબોમાં તાત્કાલિક ટિકિટ બુકિંગ માટેના નવા નિયમો સમજો... સવાલ 1. તાત્કાલિક ટિકિટ બુકિંગના નિયમો શા માટે રજૂ કરવામાં આવ્યા છે? જવાબ: ઘણી વખત એવું જોવા મળ્યું છે કે તત્કાલ ટિકિટો લોન્ચ થતાંની સાથે જ થોડીવારમાં જ વેચાઈ જાય છે કારણ કે દલાલો અને નકલી એજન્ટો સોફ્ટવેર અથવા ખોટી પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરીને ટિકિટ બુક કરાવતા હતા. જેના કારણે સામાન્ય મુસાફરોને ટિકિટ મેળવવામાં મુશ્કેલી પડી હતી. નવા નિયમોનો હેતુ એ છે કે ફક્ત સાચા મુસાફરોને જ ટિકિટ બુક કરવાની તક મળે અને છેતરપિંડી અટકાવી શકાય. આધાર ચકાસણી ખાતરી કરશે કે ટિકિટ તે વ્યક્તિ દ્વારા બુક કરવામાં આવી રહી છે જેનો આધાર નંબર નોંધાયેલ છે. એજન્ટોને પ્રથમ 30 મિનિટ માટે એસી અને નોન-એસી બંને વર્ગો માટે ટિકિટ બુક કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે નહીં. સવાલ 2. આધાર વેરિફિકેશન કેવી રીતે કાર્ય કરશે? જવાબ: જો તમે IRCTC વેબસાઇટ અથવા એપ પરથી તત્કાલ ટિકિટ બુક કરાવી રહ્યા છો, તો તમારે પહેલા તમારા આધાર નંબરને તમારા IRCTC એકાઉન્ટ સાથે લિંક કરવો પડશે. જ્યારે તમે ટિકિટ બુક કરવા જશો, ત્યારે તમારા રજિસ્ટર્ડ મોબાઇલ નંબર પર એક OTP મોકલવામાં આવશે. આ OTP દાખલ કર્યા પછી જ તમારું બુકિંગ કન્ફર્મ થશે. કાઉન્ટર પર પણ આ જ પ્રક્રિયા અનુસરવામાં આવશે, જ્યાં તમારે તમારો આધાર નંબર આપવો પડશે અને OTP વેરિફાઇ કરવો પડશે. સવાલ 3. જો મારી પાસે આધાર કાર્ડ ન હોય, તો શું હું તત્કાલ ટિકિટ બુક કરાવી શકીશ નહીં? જવાબ: હાલમાં નવા નિયમો મુજબ આધાર વેરિફિકેશન જરૂરી છે. જો તમારી પાસે આધાર કાર્ડ નથી, તો તત્કાલ ટિકિટ બુક કરવામાં મુશ્કેલી પડી શકે છે. રેલવે દ્વારા આપવામાં આવેલી માહિતીમાં આધાર વિના ટિકિટ બુક કરવાની બીજી કોઈ પદ્ધતિનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો નથી. રેલવે મંત્રાલયે તત્કાલ ટિકિટ બુકિંગના નિયમો અંગે એક સૂચના બહાર પાડી. સવાલ 4. એજન્ટોને પહેલી 30 મિનિટ બુકિંગ કરવાથી કેમ રોકવામાં આવ્યા છે? જવાબ: તત્કાલ ટિકિટ બુકિંગ સવારે શરૂ થાય છે - એસી માટે સવારે 10 વાગ્યે અને નોન-એસી માટે સવારે 11 વાગ્યે. પહેલા એવું જોવા મળતું હતું કે એજન્ટો આ શરૂઆતની મિનિટોમાં મોટાભાગની ટિકિટ બુક કરાવતા હતા, જેના કારણે સામાન્ય લોકો ચૂકી જતા હતા. હવે ફક્ત સામાન્ય મુસાફરો જ પ્રથમ 30 મિનિટ માટે ટિકિટ બુક કરાવી શકશે. આનાથી સામાન્ય લોકોને ટિકિટ મળવાની શક્યતા વધી જશે. સવાલ 5. કાઉન્ટર પરથી ટિકિટ બુક કરાવનારાઓ માટે કયા ફેરફારો છે? જવાબ: જો તમે રેલવે સ્ટેશન કાઉન્ટર પરથી તત્કાલ ટિકિટ બુક કરાવો છો, તો 15 જુલાઈ, 2025થી તમારે આધાર નંબર આપવો પડશે. કાઉન્ટર પર તમારું આધાર વેરિફિકેશન OTP દ્વારા કરવામાં આવશે. એટલે કે, તમારો મોબાઇલ નંબર આધાર સાથે લિંક હોવો જોઈએ, જેથી OTP આવી શકે. જો તમે કોઈ બીજા માટે ટિકિટ બુક કરાવી રહ્યા હોવ તો પણ, તે મુસાફરનો આધાર નંબર અને OTP જરૂરી રહેશે. સવાલ 6. શું આ નિયમો ફક્ત તત્કાલ ટિકિટ માટે જ છે? જવાબ: હા, આ નિયમો ફક્ત તત્કાલ ટિકિટ બુકિંગ માટે જ છે. જનરલ ટિકિટ કે વેઇટિંગ લિસ્ટ ટિકિટ માટે આધાર વેરિફિકેશનની કોઈ જરૂર નથી. સવાલ 7. જો હું એજન્ટ દ્વારા ટિકિટ બુક કરાવું તો શું થશે? જવાબ: એજન્ટો પ્રથમ 30 મિનિટ માટે તત્કાલ ટિકિટ બુક કરી શકશે નહીં. તે પછી પણ, જો કોઈ એજન્ટ ટિકિટ બુક કરાવે છે, તો તેણે આધાર અને OTP વેરિફિકેશન પણ કરાવવું પડશે. સવાલ 8. જો મને કોઈ સમસ્યાનો સામનો કરવો પડે તો મારે શું કરવું જોઈએ? જવાબ: જો તમને ટિકિટ બુક કરવામાં કોઈ સમસ્યા હોય જેમ કે OTP ન આવતો હોય કે આધાર લિંક ન થયો હોય, તો તમે IRCTC હેલ્પલાઈન (139) પર કૉલ કરી શકો છો. જો તમે ઇચ્છો તો તમે નજીકના રેલવે સ્ટેશનના ટિકિટ કાઉન્ટર પર પણ મદદ માંગી શકો છો. જો આધાર સંબંધિત કોઈ સમસ્યા હોય, તો UIDAI હેલ્પલાઈન (1947) નો સંપર્ક કરો. સવાલ 9. શું મારે મારા IRCTC એકાઉન્ટ સાથે આધાર લિંક કરવાની જરૂર છે? જવાબ: હા, જો તમે ઓનલાઈન તત્કાલ ટિકિટ બુક કરાવવા માંગતા હો, તો આધાર નંબરને તમારા IRCTC એકાઉન્ટ સાથે લિંક કરવો જરૂરી છે. તમે IRCTC વેબસાઇટ અથવા એપ્લિકેશનમાં લોગ ઇન કરીને અને "માય પ્રોફાઇલ" વિભાગમાં જઈને આધાર વિગતો ઉમેરી શકો છો. ખાતરી કરો કે તમારો મોબાઇલ નંબર આધાર સાથે લિંક થયેલ છે, નહીં તો OTP આવશે નહીં. સવાલ 10. શું આ નિયમો આખા ભારતમાં લાગુ પડશે? જવાબ: હા, આ નિયમો ભારતના તમામ રેલવે ઝોનમાં લાગુ થશે જ્યાં તત્કાલ ટિકિટ સુવિધા ઉપલબ્ધ છે. તમે દિલ્હીથી મુંબઈની ટિકિટ બુક કરાવો કે કોલકાતાથી ચેન્નાઈની ટિકિટ બુક કરાવો, દરેક જગ્યાએ આધાર વેરિફિકેશન જરૂરી રહેશે. એક મિનિટમાં 1.5 લાખ ટિકિટ બુક કરાવી શકાય છે રેલવે ડિસેમ્બર 2025 સુધીમાં તેની પેસેન્જર રિઝર્વેશન સિસ્ટમ (PRS) ને પણ અપગ્રેડ કરશે. નવી સિસ્ટમમાં એક મિનિટમાં 1.5 લાખ ટિકિટ બુક કરી શકાય છે, જે વર્તમાન 32 હજાર કરતા 5 ગણી વધારે છે. નવું PRS મલ્ટી-લેગ્વેજ અને યૂઝર-ફ્રેન્ડલી હળે, જેમાં સીટ સિલેક્શન, ફેર કેલેન્ડર જોવા અને દિવ્યાંગ, વિદ્યાર્થી અને દર્દીઓ માટે ખાસ સુવિધાઓ મળશે.
Click here to
Read more